Tìm hiểu cơ bản về lĩnh vực Audio



Bất cứ lĩnh vực nào khi bạn muốn tìm hiểu về nó cũng cần phải đi từ những kiến thức, khái niệm cơ bản nhất. Và audio cũng vậy, cần phải hiểu rõ những kiến thức căn bản, nền tảng trước khi có thể đi sâu vào tìm hiểu lĩnh vực này. Bài viết này phòng thu âm sẽ cùng bạn đọc đi tìm hiểu cơ bản về lĩnh vực Audio.

Thông thường người ta sẽ sử dụng các thiết bị âm thanh vào 2 mục đích phổ biến nhất đó là phát lại hoặc ghi âm âm thanh. Chính vì thế trong bài viết này mình sẽ đề cập với các bạn về những khái niệm đơn giản, cơ bản nhất về quá trình ghi và tái tạo âm thanh phổ thông. Đây sẽ là những kiến thức nền tảng giúp các bạn hiểu rõ hơn về các quá trình ghi âm cũng như tái tạo âm thanh trong lĩnh vực audio.

Tìm hiểu cơ bản về lĩnh vực Audio

1. Quá trình ghi âm

Ghi âm (hiện đại hơn là thu âm) là một nhu cầu rất phổ biến hiện nay, đặc biệt đối với các bạn trẻ. Thử nghĩ xem nếu như bạn có đầy đủ các thiết bị để tạo thành một phòng thu mini ở nhà, tới các dịp như sinh nhật hoặc những ngày kỉ niệm, việc cùng người thân thu âm một bài hát tặng cho ai đó sẽ là một món quà cực kì độc đáo và ý nghĩa.

cac-thiet-bi-co-ban-trong-thu-am

Các thiết bị cần cho quá trình thu âm

Để chuẩn bị cho quá trình ghi âm, cần có nguồn âm, thiết bị chuyển tải, xử lý, ghi tín hiệu và định dạng đích cho tín hiệu âm thanh cần ghi. Trước đây thì chủ yếu người ta định dạng đích theo tín hiệu analog, ghi bằng cách tạo ra những rãnh (vật lý) trên đĩa nhựa. Người ghi âm có thể điều khiển độ nông sâu của rãnh theo dạng sóng âm cần ghi, và trên đĩa sẽ có những rãnh mô phỏng dạng sóng âm. Ngoài ra thì còn có thể ghi trên các băng từ, mở bằng máy cassette.

Nhưng ngày nay thì công nghệ phát triển hơn rất nhiều, người ta sẽ dùng các loại tín hiệu số (tín hiệu digital) để thay thế cho các dạng tín hiệu analog. Điều này có thể hiểu như là mỗi tần số âm thanh tương tự được mã hóa thành một dãy số và ghi vào đĩa CD. Nhưng để mã hóa được toàn bộ dải sóng âm thanh liên tục thì số lượng ký tự cần dùng không có giới hạn.Vì vậy, người ta không mã hóa và ghi lại toàn dải sóng âm, mà chỉ ghi các giá trị tương tự, cách đều, đủ gần trên trục thời gian. Các điểm tín hiệu âm thanh tương tự được mã hóa và ghi lại gọi là điểm trích mẫu. Thiết bị mã hóa chuỗi tín hiệu âm thanh tương tự thành dãy số được gọi là Analog to Digital Converter (viết tắt là ADC).

Để hiểu rõ hơn về các thiết bị cần có để tạo thành phòng thu âm gia đình, các bạn có thể tham khảo bài viết: Các thiết bị tạo nên phòng thu âm gia đình

2. Quá trình tái tạo âm thanh

Trong quá trình tái tạo âm thanh ở các thiết bị trước đây, ví dụ như máy hát cổ, chỉ cần có một màng rung gắn một chiếc kim lướt tỳ nhẹ vào các rãnh âm có trên đĩa nhựa, màng rung sẽ sẽ rung theo độ nông sâu của rãnh. Đối với băng từ thì cuộn dây bên trong băng từ sẽ được kéo chạy qua khe hẹp của lõi sắt từ (đầu từ) khi đó trên cuộn dây sẽ xuất hiện sức điện động theo dạng tín hiệu được ghi trên băng từ. Và khi đó cả máy hát cổ lẫn băng từ chỉ cần có thêm một thiết bị khuếch đại các tín hiệu âm thanh này thì người nghe có thể thưởng thức âm thanh phát ra từ loa.

Còn với đĩa CD thì đầu đọc sẽ tải toàn bộ dữ liệu âm thanh kỹ thuật số vào một bộ nhớ tạm để có thể giải mã tuần tự từng dãy số (chứa thông tin mã hóa các tín hiệu âm thanh tương tự) đạt tốc độ phù hợp. Trong quy trình này, các chuỗi tín hiệu mã hóa từ CD vừa lưu vào bộ nhớ tạm được”đánh thức”bởi đầu đọc quang học và chuyển đến ngõ vào của thiết bị giải mã dữ liệu số ra tín hiệu tương tự gọi là Digital to Analog Converter (DAC). Tại ngõ ra của DAC xuất hiện tín hiệu âm thanh tương tự vào thời điểm trích mẫu tương ứng lúc ghi. Phần công việc còn lại cũng thuộc về bộ khuếch đại và các loa.

Tìm hiểu cơ bản về lĩnh vực Audio

Cổng tín hiệu ra dạng analog và digital

3. Nguồn âm

Chúng ta có 2 dạng nguồn âm cơ bản đó là nguồn âm mono và nguồn âm stereo. Đây cũng là một vấn đề rất cơ bản về âm thanh mà các bạn có thể tìm hiểu sự khác nhau giữa 2 loại nguồn âm này qua các bài viết trên internet. Giải thích đơn giản thì với nguồn âm mono, tín hiệu âm thanh chỉ được ghi vào một kênh, và âm thanh phát ra là như nhau giữa các loa trong bộ dàn.

Còn đối với với âm thanh Stereo, âm thanh sẽ được tái tạo bởi 2 hệ tái tạo âm thanh 2 kênh, thể hiện được vị trí trái phải của âm thanh trong quá trình trình diễn. Đây là dạng nguồn âm sử dụng rất nhiều trong quá trình nghe nhạc, và không phù hợp khi sử dụng tái tạo âm thanh trong phim ảnh. Vì đối với việc tái tạo âm thanh của một bộ phim, người ta đòi hỏi âm hình còn phải đi theo lô-gíc tiền và hậu cảnh hoặc mô phỏng được tổ hợp phải trước – trái sau…Chính vì thế trong các bộ phim thường sẽ sử dụng các hệ thống ghi nhiều kênh hơn. Nếu bạn xem một đĩa phim mà âm thanh chỉ là 2 kênh, thì đó đích thực là loại đĩa đã hỏng âm gốc trong quá trình sao chép.

Ngoài ra thì hiện nay các hệ thống âm thanh đa kênh cũng sử dụng để nghe nhạc rất hiệu quả, vì ngày nay các ban nhạc nổi tiếng trên thế giới cũng đã bắt đầu ghi âm các loại album của họ trên các hệ thống âm thanh đa kênh. Và như thế khi sử dụng dàn âm thanh stereo để nghe các bản nhạc này thì sẽ bỏ sót khá nhiều tín hiệu âm thanh.

he-thong-loa-thu-am

Hệ thống loa 5.1

Các hệ thống âm thanh đa kênh phổ biến hiện nay bao gồm: hệ thống 5.1, 7.1, 9.1… Các con số trước dấu chấm là số kênh độc lập của hệ thống, còn số sau dấu chấm sẽ là số lượng loa sub (loa siêu trầm) trong hệ thống âm thanh đó.

Đó là một số khái niệm cơ bản nhất về lĩnh vực Audio, với 2 kỹ thuật phổ biến: ghi âm và tái tạo âm thanh. Hy vọng bài viết sẽ mang lại thêm những kiến thức hữu ích cho các bạn trong quá trình tím hiểu về lĩnh vực âm thanh này.

 Nguồn : Internet